Метадычная скарбонка

Беларускія народныя прыказкі

·         Адзін чорт маляваў.

·         Бачыць вока, але ляжыць высока.

·         Бачыць карова, што на павецi салома.

·         Бог не цяля, бачыць круцяля.

·         Будзем вучыцца, пакуль сьмерць лучыцца.

·         Ведай, каток, свой куток.

·         Вольнаму воля, шалёнаму поле.

·         Дзе прапала кароўка, там няхай i вяроўка.

·         Дзе п'юць, там i льюць.

·         Дурны законаў не чытае, ды свае мае.

·         З агню ды ў прысак.

·         Загляне сонца i ў наша ваконца.

·         Каб сьвiньне poгi - нiкому б не было дарогi

·         Калi Бог не папусьцiць, свiння ня укусiць.

·         Калi ўлез у дугу - не кажы "не магу".

·         Маладосьць - усё дурносьць.

·         На Бога спадзявайся, але й сам старайся.

·         На вуснах - мёд, а на сэрцы - лёд.

·         Ні адказу, ні прыказу.

·         Ні зьняты, ні павешаны.

·         Нічога не знаю - мая хата з краю.

·         Пад чорным лесам спаткауся чорт з бесам.

·         Пакуль жаніцца - загаіцца.

·         Памалу едучы, далей будзеш.

·         Пасьпех - людзям на сьмех.

·         Праўду казаць - ворага нажываць.

·         Пень гарэў, а чорт нoгі пагрэў, іскра пала і радня стала.

·         Пераначуем - болей пачуем.

·         Першы блiн сабаку.

·         П'янаму i козы ў золаце.

·         Тая зязюля, але ня так кукуе.

·         У страху вочы па яблыку.

·         Усе чэрцi адной шэрсьцi.

·         Усякi гад на свой лад.

·         Цiхая сьвiньня глыбока рые.

·         Цюк - дзяцюк!

·         Чорт на паганага напаў.

·         Што галава, то розум.

·         Што душа мае, тым i прыймае.

·         Што па тэй чэсьцi, калi няма чаго есьцi.

·         Як баба да дзеда, так i дзед да бабы.

Прыказкі і прымаўкі

У афарыстычнай творчасці беларускага народа прыказкі і прымаўкі карыстаюцца найбольшай папулярнасцю. Яны ярка адлюстроўвалі багаты працоўны і жыццёвы вопыт народа, яго мудрасць, псіхалогію і светапогляд, маральна этнічныя і эстэтычныя ідэалы.

У некаторых з іх адбіліся язычніцкія ўяўленні пра сусвет, прыроду, чалавека, расліны, жывёл. Прыказкі вучаць любіць свой край, Радзіму, яе герояў і ненавідзець ворагаў. Трапна выказвае народ свае думкі пра шчасце, лёс і долю, дабро і зло.
Увогуле, прыказкі і прымаўкі – гэта своеасаблівая энцыклапедыя жыцця народа ў розныя гістарычныя эпохі.

Колас добра не спее, калі сонца добра не грэе.

Шмат снегу – шмат хлеба.

З агнём не жартуй і вадзе не вер.

Воўка ногі кормяць.

 

                                Прыказкі пра Радзіму.

·       Чалавек без Радзімы, як салавей без песні.

·       Толькі таму пашана будзе, хто Радзіму не на словах любіць.

·       За Радзіму сваю будзь героем у баю.

·       Мінск – сталіца – усяму свету святліца.

·       На Радзіму сонца свеціць бясконца.

·       Родная зямля мякчэй чужой пярыны.

·       Ад душы працуеш –  Радзіму шануеш.

·       На родным полі расце лепшая доля.

·       Той патрыёт, хто змагаецца за народ.

·       Бацькоў любі, старых паважай, здароўе беражы, Радзіме верна служы.

Прыказкі і прымаўкі пра працу

·        Скончыў справу - шпацыруй адважна.

·       Цярпенне і праца ўсе ператруць.

·       Без працы не вылавіш і рыбку з сажалкі.

·       Справа майстра баіцца.

·       Малая пчолка, ды і тая працуе.

·       Руплівая мыш і дошку прогрызе.

·       Любіш катацца - любі і саначкі вазіць.

·       Сем разоў адмерай, адзін - адрэж.

Прыказкі і прымаўкі пра сяброў

·       Гусь свінні не таварыш.

·       Сябра шукай, а знойдзеш - беражы.

·       Сябар пазнаецца ў бядзе.

·       Скажы мне, хто твой сябар, і я скажу, хто ты.

·       Сыты галоднаму не таварыш.

·       Сябры - не разлі вада.

·       Стары сябар лепш новых двух.

·       Сябар грошай даражэй.

·       Сябра за грошы не купіш.

Прыказкі і прымаўкі пра мову

·       Слова - не верабей: вылеціць - не зловіш.

·       Трымай язык за зубамі.

·       Язык мой - вораг мой.

·       За словам у кішэню не палезе.

·       Нямы, як рыба.

·       Не спяшайся мовай, спяшайся справай.

·       Ніхто за язык не цягне.

·       Мова да Кіева давядзе.

·       Маўчанне - золата.

·       Тваімі б вуснамі ды мёд піць.

Прыказкі і прымаўкі пра ежу

·       Голад і ваўка з лесу гоніць.

·       Галодны, як воўк.

·       Голад не цётка, піражкі ня падсуне.

·       Млын моцны вадой, а чалавек ежай.

·       Салодкага ўволю не наясіся.

·       Наташчак  і песня не спяваецца.

·       Пакласці зубы на паліцу.

Прыказкі і прымаўкі пра час

·       Сямёра аднаго не чакаюць.

·       Цішэй едзеш - далей будзеш.

·       Паспяшыш - людзей насмяшыш.

·       Ўсякай агародніне свой час.

·       Абяцанага тры гады чакаюць.

·       Не адкладай на заўтра тое, што можна зрабіць сёння.

·       Век пражыць - не поле перайсці.

·       Грошы прапалі - нажывеш, час прапаў - не вернеш.

1. Гультай за работу, а мазоль за руку.

 Калі гультай наракае на цяжкую работу, якая быццам яго ў калецтва ўганяе.

 2. Гультай сем рэчаў разгадае.

 Калі гультая клічуць на работу, дык ён шмат прычынаў знойдзе на тое, каб не працаваць.

3. Ад работы і коні дохнуць.

 Гэтак прыказвае гультай, калі яго прымушаюць да работы.

4. Баба з калёс, калёсам лягчэй.

 Прыказваюць, калі бескарысны чалавек адмаўляецца ад кампаніі, ці гультай адмаўляецца ад службы.

5. Работа ня воўк, у лес не ўцячэ.

 Прыказвае гультай, што выкручваецца ад работы.

6. У пастушкі няма служкі.

 Калі нейкі гультай вымагае, каб яму прыслугоўвалі.

7. Улетку, улетку зраблю сабе клетку! – кажа сабака.

 Калі нейкі гультай валацуга стане хваліцца, як ён некалі пабагацее.

                                 Загадкі.

1.Сем тысяч майстроў зрабілі хату без акон і без вуглоў. (Мурашкі, мурашнік)

2.Маленькі, гарбенькі ўсё поле праскача, дамоў прыбяжыць – цэлы год праляжыць. (Серп)

3.Не куст, а з лісточкамі, не рубашка, а сшыта, не чалавек, а расказвае. (Кніга.)

4.Не шкадуюць мяне, мнуць, у печ гарачую кладуць. А як вынуць, дык нажом будуць рэзаць.  (Хлеб.)

5.Крылаў не маю, а хутка ляіаю. Сам мяне выпусціш, да потым не зловіш.(Слова)

6.Пад які куст заяц садзіцца, калі дождж ідзе? (Пад мокры)

7.Ці можа страус назваць сябе птушкай? ( Не, бо гаварыць не ўмее.)

8.Стаяць каля сценкі Юлькі,

На іх белыя кашулькі.

Сэрцы іх залатыя,

Адгадайце, хто такія? (Рамонкі)

9.Ідзе паважнаю хадою,

Нясе бліны пад барадою. (Певень)

Загадки про диких животных

Проворная зверюшка

Живет в дупле-избушке       

Целый день скок-поскок:

Отыскала грибок,

Нанизала на сучек-

Заготовила в прок.

                         (Белка)

------------------------------

За горами, за полями,

За высокими лесами

Хищник – ворище

Ночами рыщет,

Добычу ищет,

Зубами щелк.

Кто это?                   

(Волк)

-------------------------------

Зайца нелегко поймать,

Должен он его догнать.

Как права та поговорка,

Что, мол, ноги кормят…

                          (Волка)

Рыжая плутовка,

Умная головка,

Очень хитрая притом,

Заметает след хвостом.

                  (Лиса)

---------------------------

Он похож на елку,

 Шуба вся в иголках.

Бежит по дорожке,

Топ-топ бегают ножки,

Мимо леса, мимо елок,

На спине пятьсот иголок.

Вдруг увидел волка,

Поднял все иголки.

Стал на мячик он похож,

Ну конечно это …

                            ( Еж )

-----------------------------

Он колючий, словно елка:

Носит острые иголки

                          (Еж )

Неуклюжий, косолапый,

Может громко он реветь,

Спит в берлоге, лижет лапу-

Это бурый наш…

                          (Медведь)

------------------------------

По чаще идет

Таежный хозяин-

Валежник  ломает,

Пчел разгоняет.

Что за зверь,

Кто отгадает?

 ( Медведь)

-----------------------------------

По полю скачет - ушки прячет,
Встанет столбом - ушки торчком.

                                   (Заяц)

 ---------------------------------

Зверь ушастый, летом серый,
А зимою снежно-белый.
Я его не испугался,
Целый час на ним гонялся.

                                (Заяц)

Он любитель грызть морковку,

Ест капусту очень ловко,

Скачет он то тут, то там,

По полям и по лесам

                              (Заяц)

Серый, белый и косой,

Кто, скажите, он такой?

Длинноухий очень ловко

По утрам грызет морковку.

Он от волка и лисы

Быстро прячется в кусты.

Кто такой он, этот серый,

Что несется кувырком?

Летом сер, зимою - белый,

Он, скажите, вам знаком?

                           (Заяц)

Загадки про домашних животных:

Кто имеет пятачок,

Не зажатый в кулачек?

На ногах его копытца.

Ест и пьет он из копытца.

                                (Поросенок)

Шубу тонкую в колечках

Носит тихая…

  (Овечка)

-------------------------------------

В капусту  он забрался

Осеннюю   порой

Рогатый и лохматый

И с длинной бородой.

                           ( Козел)

Идёт, идёт, бородой трясёт,
Травки просит:
"Ме-ме-ме, дай-ка травки мне-е-е".

                           ( Козел)

-----------------------------------

Молоко даёт и пух.
Не корова, не петух,
И не утка , и не гусь.
Отгадать я не берусь!
А ещё есть и рога!
Ох, бодлива,ох, строга!
Налетает, как гроза,
Быстроногая ...

   ( Коза )

---------------------------------------

Молоко её полезно,
В огород она залезла,
И глядит "во все глаза" –
Длиннорогая ...

                            (Корова)      

Говорит она нам «му-му!»,

Ночью спит в своём хлеву,

Днём на пастбище идет.

Молочко нам всем дает.

                             (Корова)

--------------------------------------

Мягкие лапки,

А в лапках царапки.

                          (Кошка)

У норы она  сидит

И добычу сторожит.

Сама мохнатенькая

Да усатенькая,

Зеленые глаза-

Всем мышам гроза.

                         (Кошка)

Про домашних птиц:

По лужку он важно бродит,

Из воды сухим выходит,

Носит красные ботинки,
Дарит мягкие перинки.

                                       ( Гусь)

Пестрая крякушка

Ловит лягушат,

Ходит в развалочку-

Спотыкалочку.

                                    (Утка)

-------------------------------------------

Это кто пищит пи-пи

Из яичной скорлупы?

Может - курочкинребёнок?

Вылупляется ...

                           ( Цыпленок)

--------------------------------------------

Съем червя, попью водицы,

Хлебных крошек поищу,

А потом снесу яичко,

Ребятишек угощу.

                            (Курица)

Ко – ко, ко-ко! Ко - ко, ко!

Мамой быть ей нелегко!

Надо деток посчитать,

Уложить под крылья спать.

И зовут мамашу - квочка!

Строго квохчет у беседки.

Их ещё зовут - наседки!

                      ( Курица )

Про рыб:

У родителей и деток

Вся одежда из монеток.

                   ( Рыбы)

В  прозрачной  речушке

Блестит ее  кольчужка.

Вместо ручек  плавнички.

А на завтрак - червячки.

                       ( Рыбы)

На дне, где тихо и темно,

Лежит усатое бревно.

                           (Сом)

Хвостом виляет,

Зубаста, а не лает.

(Щука)

Хищная рыба в реке обитает,

В засаде сидит, карася  поджидает.

                          (Щука)

Живет в реке рыбешка,

Прожорливая  крошка,

Колючая, как  елка,

Спина ее в иголках.

                           (Ерш)

Про зимующих птиц:

Зернами, салом и хлеба горбушкой

Птиц угощает  зимою…

В зимний день среди ветвей

Стол накрыли для гостей.

                       (Кормушка)

----------------------------------------------

 Черная птица меня не боится.

Моргает удивленно

И каркает…..

Длиннохвостая она,

Со спины черным -черна,

Брюхо белое да плечи,

Тарахтенье вместо речи.

                             (Сорока)

 -------------------------------------

Маленький мальчишка

 в сером  армячишке.

По дворам шныряет

Крохи собирает.

В полях ночует,

Коноплю ворует.

                 (Воробей)

----------------------------

Летом прячется в лесу,

А зимою на виду.

Эта птица-невеличка.

Как зовут ее?...

                  ( Синичка)

Зимой на ветках яблоки!

Скорее собери!

И вдруг вспорхнули яблоки,

Ведь это ……(снегири)!

Красногрудый, чернокрылый,

Любит зернышки клевать.

С первым снегом на рябине

Он появится опять.

                         (Снегирь)

------------------------------------

Днем молчит, ночью кричит,

По лесу летает, всех пугает.

                           (Филин)

----------------------------------------

Глазки круглы, чуб торчком,

Когти цепки, нос крючком

И большая голова

Птица хищная -…. (Сова).

------------------------------------------

Все время стучит,

Деревья долбит.

Но их не калечит

А только лечит.

                          (Дятел)

Про транспорт

Маленькие домики по улице бегут

Мальчиков и девочек по улице везут.

 (Автомобиль)

-------------------------------------------------

Он бывает грузовой,

Он бывает легковой,

И большой и маленький,

Новенький  и старенький.

                       (Автомобиль)

Я мчусь, держась за провода!

Не заблужусь я не когда.

                          (Троллейбус)

Два колеса, спеша, бегут,

Ногам покоя не дают.

                          ( Велосипед)

 -------------------------------------

Большая кабина, огромный  кузов,

Возит он много тяжелых грузов.

                                      (Грузовик)

------------------------------------------------

Это что за вентилятор

Над землёй завис, ребята?

И ревёт, и тарахтит,

Хоть без крыльев, но летит?

Что такое? ...

                       (Вертолет)

------------------------------------------

Летит птица-небылица,

А внутри народ сидит,

Меж собою говорит.

                     ( Самолет)

Что за чудо – длинный дом!

Пассажиров много в нем.

Носит обувь из резины

И питается бензином.

                              ( Автобус)

 Народныя лічылкі

1.Раз, два, тры, чатыры, 

Пяць, шэсць, сем, восем,
Выйшла баба з доўгім носам,
А за бабай сівы дзед,
Колькі дзеду таму лет?
2.Раз, два - рукава,
Тры, чатыры - нос ў чарніле,
Пяць, шэсць - кашу есць,
Сем, восем - сена косім,
Дзевяць, дзесяць
Мішу просім. 

3.Раз, два - кружава,
Тры, чатыры - пачапілі,
Пяць, шэсць - кашу есць,
Сем, восем - сена косім,
Дзевяць, дзесяць - грошы весіць.
Грош згубілі, два знайшлі
У карчму усе пайшлі:
Чай п'юць, кружкі б'юць,
На стол грошыкі кладуць.
4.Раз, два - булдава,
Тры, чатыры - пачапілі,
Пяць, шэсць - недзе сесць,
Сем, восем - сена косім,
Дзевяць, дзесяць - сена весіць.
5.Раз, два, тры, чатыры,
Кошку грамаце вучылі:
Не чытаць, пе пісаць,
А за мышкамі скакаць.
6.Раз, два, тры, чатыры,
Мяне грамаце вучылі:
Не чытаць, не пісаць,
Толькі ў гюплясы скакаць.
Я скакала, я скакала,
Сабе ножку я зламала. 

7.Раз, два, тры, чатыры,
Мы стаялі на кварціры,
Чай пілі, кружкі білі,

Па капейцы заплацілі.
Адам, Сцяпан, падай стакан! 

Падай лімон - убірайся вон! 

8.Раз, два, тры, чатыры, пяць,
Выйшаў зайчык пагуляць,
А за зайцам - шэры воўк,
Воўк у зайцах знае толк.

9.Раз, два, тры, чатыры, пяць,
Выйшаў зайчык пагуляць.
А за зайчыкам луна,
Просіць выйсці калдуна.

10.Раз, два, тры, чатыры, пяць,
Выйшаў зайчык пагуляць.
Трох ахотнічкаў напала,
Майго зайчыка злапала.
Піф-паф, о-ё-ёй,
Памірае зайчык мой.
Прыняслі яго дамой,
Паглядзелі - ён жывой. 

11.Раз, два, тры, чатыры,
Пяць, шэсць, сем, восем,
Мы цябе,стукач, папросім. 

12.Раз, два, тры, чатыры, пяць,
Выйшаў месяц пагуляць,
А за месяцам луна
Аставайся ты адна.

13.Раз, два, тры, чатыры, пяць,
Шэсць, сем, восем, дзевяць, дзесяць,
Выплыў белы месяц,
А за месяцам луна,
Хлопчык дзеўчыны слуга.
- Ты, слуга, падай карэту,
А я сяду і паеду.
Ты, слуга, падай лімон,
А я свісну, а ты - вон!

14.Раз, два, тры, чатыры, пяць,
Шэсць, сем, восем, дзевяць, дзесяць,
Выплывае белы месяц,
А за месяцам луна,
Выйшла дзевіца-слуга.
- Ты, слуга, падай карэту,
А я сяду і паеду,
Ты, слуга, падай мятлу,
А я хату падмяту. 

15.Раз, два, тры, чатыры, пяць,
Шэсць, сем, восем, дзевяць, дзесяць,
Цар вялеў мяне павесіць.
А нядоўга я вісеў:
Вецер дунуў - я зляцеў. 

16.Ляцеў лебедзь,
Лічыў дзесяць,
Цар хацеў мяне павесіць,
А царыца не дала
І павесіла цара.
Цар вісеў, вісеў, вісеў
І ў памыйку уляцеў,
Усю памыйку аблізаў
І спасіба не сказаў. 

17.Сем семярэй
І сямёра свіней.
Свінка і свінчын брат
І сямёра парасят.

18.Бег сабачка цераз мост,
Чатыры лапы, пяты - хвост.

19.Я сядзеў, чытаў газету,
Нехта выпусціў ракету.
Раз, два,тры
Гэта, верна, будзеш ты.

20.Сядзіць немец на паліцы,
Лічыць дзеці на вуліцы:
- Айн, цвай, драй, Міша, вылятай. 

21.Сядзіць зайчык на прыпечку,
Лічыць дзеці па-нямецку:
- Сцяпан, Лявон,
Выйдзі з хаты вон!

22.Ехаў мужык па дарозе,
Зламалася калясо ў возе.
Колькі трэба спіц,
Каб калясо пачыніць?



23.Едзе брычка, званок звоне,
Выйшла пані лічыць коні:
- Раз, два, тры,
Выйдзі, малы, ты.



24.Стаяла машына
Каля канторы,
Нумар дзевяты
Выйдзі, пузаты.



25.Ані-бані, што пад вамі,
Пад жалезнымі стаўбамі?
Унчык-бунчык, сам гарбунчык,
Серабраны крэст.



26.Ані-бані, што пад намі,
Пад жалезнымі стаўпамі?
Сіта, пліта, квас,
Адыйдзі, дуірак, ад нас.



27.Ані, Вані,
Што пад вамі,
Пад жалезнымі стаўбамі?
Цып, бразь,
Выйдзі, князь.

28.Нітачка, голачка,
Сіня сцяколачка,
Рыба карась,
А ты убірайсь!



29.Нітачка, іголачка,
Ці-ці-ці,
Уляці.



30.Стакан, лімон,
Выйдзі вон!
Стакан вады,
Выйдзі ты!



31.Бегла курка па таку,
Па зялёным табаку,
Ела сахар і мядок,
Адчапіся, каралёк.



32.Ходзе бусел па балоту,
Заве чарцей на работу
Дзевяць!



33.Хадзіў буська па балоту,
Ён шукаў сабе работу.
Шукаў, шукаў, не знайшоў
І заплакаў дый пайшоў.



34.Пайшла курка у аптэку,
Закрычала: "Кукарэку!
Дайце пудіры і духоў
На падманку петухоў".



35.Ехала жаба на драбіпе
І зляцела прама ў свінні.
- Ой, не ешце мяне, свінні,
Бо я ваша гаспадыня.



36.Кацілася яблычка па агароду
І упала прама ў воду.
Бульк!



37.Ішла кошка па раялі,
Наступіла на педалі
І запела: -До, рэ, мі,
Фа,соль,ля,сі,
Што украла - прынясі.
- Я украла каўбасу,
Заўтра рана прынясу.



38.Ляцела кукушка міма саду,
Наплявала на расаду
І крычала: - Ку-ку, мак,
Прынімай адзін кулак.



39.Ішла кукушка міма сеці,
А за ёй пішчалі дзеці.
Кук-мак, кук-мак,
Выбірай адзін кулак.
Ку-ку, ку-ку,
Прынімай адну руку.



40.Выйшла курыца з-пад сеці,
А за ёю - злыя дзеці.
Кох-кох, адзін здох.



Шла квактуха міма сеці,
Сама села на павеці.
Кох-кох-кох,
Адзін цыплёнак здох.



41.Ішла кошка па раялі,
Наступіла на педалі
І ад болю закрычала:
- Мяў!



42.Выйшаў месяц із тумана,
Выняў ножык із кармана:
- Стану рэзаць, стану біць,
З кім астанешся дружыць?



43.Кацілася торба
З высокага горба.
А ў той торбе
Хлеб, пшаніца.
З кім жадаеш
Ты дзяліцца?



44.Кацілася торба
З высокага горба,
У гэтай торбе
Хлеб і рыс,
З кім ты хочаш,
З тым дзялісь.



45.Цынцы-брынцы, балалайка,
Цынцы-брынцы, паіграй-ка.
Цынцы-брынцы, не хачу,
Цынцы-брынцы, спаць хачу.
46.Цынцы-брынцы, хто стучыць?
Цынцы-брынцы, дзевачка.
Цынцы-брынцы, як завуць?
Цынцы-брынцы, Евачка.



47.Цынцы-брынцы, два кальца
Выстругалі малайца,
На святой нядзельцы
Здзелалі кацельцы,
Кадельцы упалі,
На кузню сказалі.
Кузня божыцца: - Не я,
Балалаечка мая.
Балалаечка-гудок,
Разваліўся мой дамок.



48.Аты-баты, шлі салдаты,
Аты-баты, на базар,
Аты-баты, што купілі?
Аты-баты, самавар.
Аты-баты, колькі стоіць?
Аты-баты,тры рубля.
Аты-баты, хто выходзіць?
Аты-баты, гэта я.



49.Тапор,тапор,
Сядзі, як вор,
Піла, піла,
Ляці, як страла.



50.Пятро,Пятро,
Падай вядро.
Карове піць
Табе жмурыць.



51.Ляцеў воран
У трубу чорну.
Дым валіць
Табе жмурыць.



52.Жыў-быў цар,
У цара быў сад,
У саду быў пруд,
У пруду быў рак,
А хто слухае,
Той дурак.



53.Бочка-грэчка,
Выкінь чалавечка.



54.Эні, бэні, тры капторы,
Мы спаймалі ў лесе вора,
Сталі думаць і гадаць,
Як нам вора пакараць.
Мы звязалі рукі, ногі
І пусцілі па дароге.
Хто ні едзе, хто ні йдзе,
Па капеечцы кладзе.
Нам капеечка не нада,
Зажмурыцца вору нада.



55.На стале ляжала міна,
Па-нямецку гаварыла:
- Энік, бэнік, шмык,
Выйдзі, маленькі мужык.



56.За сцяклянымі дзвярамі
Стаіць Мішка з пірагамі.
- Здраствуй, Мішанька, дружок,
Колькі стоіць піражок?
- Тры капейкі з палавінай,
Ухадзі, дурак, з дубінай.



56.Дзеці, дзеці, дзетвара,
Уцякайце са двара.
Хто не захаваецца
Крычыць "ура!"



57.Ішла дзевачка па рынку,
Наступіла на карзінку.
У той карзіначцы табак,
Хто закурыць, той дурак.



58.Ходзіць свіння па двару
І шукае лебяду,
А за свіннёй стары дзед,
Таму дзеду сорак лет.
Сорак, сорак, пяцьдзесят,
Выйшаў дзедушка-басяк.

59.Ішоў баран па бару,
Ірваў капусту, лебяду.
Што сарве, то у пучок,
Выйдзі вон, дурачок.



60.Плыла жабка па вадзе,
Хто-та злапе,
Той выйдзе.



61.Бег сабачка-галашыйка,
У яго борачка на шыйке.
То не борка - ланцужок,
Выйдзі, міленькі дружок.



62.Ішоў баран
Па крутым гарам,
Вырваў траўку,
Палажыў на лаўку.
Хто яе возьмець,
Той вон пойдзець.



63.Бег зай па бару,
Абіраў лебяду.
Рваў,клаў у пучок,
Выбірайся,ваўчок.



64.Чэрці ў возеры купалісь,
Чэрці рожкамі штурхалісь,
Чорт чарцёнка штурхануў
І чарцёнак патануў.



65.Дзядзя Коля - велікан,
Уваліўся у стакан.
У стакане малако,
Дзядзя Коля ко-ко-ко.



66.Ехаў жаўнер із бальніцы,
Знайшоў белы рукавіцы.
Думаў, думаў, куды дзеці
Лепш на ручаньку надзеці.



67.Рэльсы гнуцца, рэльсы гнуцца,
Пад мастом паны дзяруцца,
Адзін маленькі панок
68.Удзіраець без парток.
А назаўтра рыбакі
Прывязлі яму парткі.
Ен спасіба не сказаў,
Толькі дулю паказаў.



69.Йшла Малання з доўгім носам,
Падышла ка мне з вапросам:
- Што рабіць мне з гатым носам?
- Ідзі ў магазін,
Купі карасін,
А патом, а патом
Адсячы тапаром.

70.Апанас, Апанас!
Твая жонка у нас
Увалілась у квас
Лаві сем год нас!

71.Кінь, кінь, перакінь,
Давай далей пабяжым,
Цераз воду і агонь,
Не дагоніць нас і конь.

72.Петушок, петушок,
Залаты грабянёк!
На саломцы спаў,
Рана ён устаў,
Па вадзічку пайшоў,
Маладзічку знайшоў,
Маладзічка дабра
Яму штонікі дала.
Ён і тыя не знасіў
І другія папрасіў.


73.А ты, коцік, не гуляй,
Начовачкі прыбірай!
Начовачкі склізкі,
Вядзёрачкі блізкі.
Круг абарваўся,
А ты так астаўся.

74.Тарана, тарана,
Купіў бацька барана,
Да не скобленага,
Да не доенага.
Матка даіла,
Даёнку пабіла.



75.- Хто не ўмеець гараць,
Таму хлеба не даць,
Ні капусты, ні бацвінні
Хай пасець у полі свінні.
Яму свінні дакучылі,
Хутка гараць навучылі.



76.Кацілась каляска
Па сінім масту,
Мост праваліўся,
Каляска - ў ваду.
Не жалка каляскі,
Не жалка маста,
А жалка царэўны:
Яна малада.


77.Агурэчак,агурэчак,
Ты не йдзі на той канечак:
Там бабкі жывуць,
Табе хвосцік адарвуць.
78.Рагадан, рагадан,
На чатыры загадан.
Кацярынін нос
На пятнаццаць вёрст.
Шалдэ-балдэ,
Бушмак барада,
Выйдзі вон з гарада.
Турмас!
79.Саломіна-яломіна,
Берасцень-пасвісцень.
Радзівон, выйдзі вон!
80.Ходзіць кошка
Ля вакошка,
Маніць дзетак
Каля клетак:
- Ах вы, дзеткі,
Многа вас,
Сіня шапка,
Прэч ад нас!
81.Ішоў кот праз сто варот,

Дайшоў да канца,
Знайшоў кацяня.
Мяў!
82.- Круціцеся, жорны,
З'едзен хлеб наш чорны:
Крысін і Марысін,
Грунін і Анісів,
З'едзен і Пятроў хлябок.
Намялі для іх, дзядок.
83.Курыца-квактуха

Вадзіла дзяцей
Каля кляцей.
Квох - сесці
На красным месці,
Яечка знесці.
84.- Заяц-месяц,
Дзе ты быў?
- У лесе.
- Што рабіў?
- Лыкі драў.
- Куды клаў?
- Пад калоду.
- Выйдзі вон із карагоду!
85.Беглі коні пад мастамі
3 залатымі капытамі.
Дзінь-бразь,
Выйдзі, князь!
86.Сава,соўка,
Маладая ўдоўка,
Сядзіць на цавеці,
Люба паглядзеці:
Сама шэранькая,
Дзюбка доўгенькая.
Дзінь-бразь,
Выйдзі, князь,
Не забудзь дзіця.
87.Эна, бэна, рэсь,
Кэнтар, мэнтар, жэсь.
Эна,бэна, раба,
Кэнтар, мэнтар, жаба.
Эны-бэны, фіны, лёк,
Сам Пятровіч бліны пёк.
Пёк, пёк, не дапёк,
Схапіў шапку дый уцёк.
88.Раз, два, тры, чатыры, пяць
Я іду шукаць.
Хто перада мной стаіць,
Той ў агне гарыць.
Раз, два, тры
Гэта, верна, будзеш ты.
89.Анцы-цванцы,
Трынцы-ярынцы,
Пятым-ладым,
Шуктым-буктым,
Дэвір-дэкс!